Đối với nhà đầu tư chứng khoán, để chọn được danh mục tiềm năng thì đọc hiểu báo cáo tài chính là điều rất cần thiết. Tuy nhiên, làm thế nào để đọc hiểu và khai thác hiệu quả những thông tin trong bảng báo cáo tài chính quả không phải là điều đơn giản đối với những nhà đầu tư chưa có kinh nghiệm hoặc chưa được hướng dẫn. Hiểu được điều đó, Nguyễn Quang Vinh sẽ giúp bạn tóm gọn cách đọc báo cáo tài chính ngay trong nội dung sau một cách dễ hiểu nhất. Từ đó có thể nhanh chóng nắm bắt được tình hình chung của doanh nghiệp, đánh giá đúng giá trị nội tại của cổ phiếu và có được hướng đầu tư thích hợp.
Tại sao việc đọc hiểu báo cáo tài chính được cho là quan trọng ?
Báo cáo tài chính tóm gọn tình hình kinh doanh của công ty
1. Nắm được báo cáo tài chính sẽ nắm được tình hình công ty
Nắm được báo cáo tài chính sẽ nắm được tình hình công ty
Có thể hiểu một cách đơn giản báo cáo tài chính là bảng tóm gọn tất cả những thông tin liên quan đến doanh nghiệp bao gồm tài sản, nguồn vốn. Bên cạnh đó, khi khai thác tốt, nhà phân tích còn nắm bắt được tình hình kinh doanh, điểm yếu mà doanh nghiệp đang gặp phải, tiềm năng phát triển của doanh nghiệp trong tương lai hay dòng vốn lưu động của doanh nghiệp có đang được quản lý tốt hay không?…Thông thường, báo cáo tài chính sẽ được lập định kỳ cuối quý hoặc cuối năm và chủ yếu gồm 4 báo cáo sau:
- Bảng cân đối kế toán
- Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh
- Báo cáo lưu chuyển tiền tệ
- Thuyết minh báo cáo tài chính
2. Tất cả những đối tượng quan tâm đến doanh nghiệp đều cần báo cáo tài chính
Chủ doanh nghiệp là đối tượng đầu tiên cần đến bản báo cáo tài chính sau mỗi kỳ hoạt động. Thông tin từ bản báo cáo có thể chỉ rõ những vấn đề doanh nghiệp gặp phải, những nhược điểm cần khắc phục, ưu điểm cần phát huy hay những con số cần được điều chỉnh để từ đó cải thiện được tình trạng hiện tại, thúc đẩy nâng cao doanh số, làm gia tăng giá trị cho doanh nghiệp trong thời gian tới. Để làm được điều này, bản thân nhà quản lý cần có cách đọc báo cáo tài chính và phân tích các số liệu kỹ lưỡng, tinh tế.
Đọc thêm: Cách nhanh nhất để hiểu về thị trường chứng khoán
Các đối tượng khác
Báo cáo tài chính cần cho nhiều đối tượng liên quan
Ngoài ra, bên cạnh chủ doanh nghiệp, nhà đầu tư, nhà cung cấp, Nhà nước hay ngân hàng cũng rất cần thông tin từ báo cáo tài chính để nắm bắt được tình hình của công ty. Tuy nhiên, mỗi đối tượng thường tập trung khai thác những con số riêng tùy theo mục đích cần có được. Lấy ví dụ, đối với ngân hàng, họ quan tâm đến khả năng thanh toán của doanh nghiệp trong ngắn hạn, dài hạn.
Họ cần biết doanh nghiệp kinh doanh có lãi hay không và khả năng xoay vòng vốn như thế nào,… Khi doanh nghiệp đang có tình hình sức khỏe tài chính không ổn định, để làm giảm rủi ro, ngân hàng có thể sẽ tăng lãi suất cho vay, giảm hạn mức tín dụng hoặc yêu cầu thêm tài sản thế chấp nếu cần thiết,…Đối với nhà đầu tư, tình hình tài chính của doanh nghiệp sẽ giúp họ có được câu trả lời có nên đầu tư hay không hay có nên tiếp tục nắm giữ cổ phiếu không để đảm bảo lợi ích trong tương lai.
Cách đọc báo cáo tài chính
Bảng cân đối kế toán
Đọc hiểu và tính các chỉ số dựa vào bảng cân đối kế toán
Điều đầu tiên mà bất kỳ ai cũng cần nhớ trước khi đọc bảng báo cáo tài chính chính là tổng tài sản luôn bằng tổng nợ phải trả cộng với tổng vốn chủ sở hữu. Con số cuối mỗi kỳ của cả hai vế trên cần phải cân bằng nhau thì mới được xem là hợp lý. Trong đó,
Phần tài sản
Phần tài sản của doanh nghiệp được phân chia thành hai phần chính bao gồm tài sản ngắn hạn và tài sản dài hạn. Trong đó, tài sản ngắn hạn bao gồm những tài sản có tính thanh khoản cao, dễ chuyển thành tiền mặt dưới 12 tháng như: tiền và các khoản tương đương tiền, các khoản phải thu ngắn hạn và hàng tồn kho,… Và tài sản dài hạn bao gồm những tài sản có thời gian dùng từ 12 tháng trở lên như: tài sản cố định hữu hình và tài sản cố định vô hình.
Phần nợ phải trả và vốn chủ sở hữu
Nợ phải trả và vốn chủ sở hữu được phân vào phần nguồn vốn trong bảng cân đối kế toán. Cần nhấn mạnh lần nữa trong cách đọc báo cáo tài chính phần tài sản cần bằng phần nợ phải trả cộng với vốn chủ sở hữu. Theo đó, nợ phải trả chính là phần nghĩa vụ tài chính mà doanh nghiệp cần thực hiện với các đối tác. Và vốn chủ sở hữu là phần thể hiện số vốn đã được góp vào doanh nghiệp. Lợi nhuận sau thuế và các khoản trích cho quỹ đầu tư phát triển cũng thuộc vốn chủ sở hữu.
Cách đọc
Như vậy, để đọc được bảng cân đối kế toán, nên liệt kê những danh mục quan trọng nhất và có tính cần thiết đối với mục tiêu sử dụng để có sự tập trung tuyệt đối vào vấn đề cần khai thác. Tiếp đến cần tính tỷ trọng của những khoản mục vừa liệt kê để có thể thấy được các biến động tại thời điểm báo cáo.
Sau khi có được những chỉ số cần thiết, nhà đầu tư có thể phân tích liệu những con số tìm được có hợp lý hay không. Tùy thuộc vào mỗi ngành khác nhau mà một chỉ số có thể được cho là hợp lý hoặc bất hợp lý. Điều này có thể được tìm hiểu kỹ hơn khi kết hợp thông tin được trình bày trong thuyết minh báo cáo tài chín